حقوق شهروندی: حق متهمان مبنی بر داشتن وکیل در فرایند کیفری

نویسنده: امیرحسین نیاز پور

مجله حقوقی دادگستری؛ شماره 58؛ بهار 1386

حق متهمان مبنی بر داشتن وکیل در فرایند کیفری یکی از جلوه های بنیادین حقوق شهروندی به شمار می رود. بهره مندی متهمان از داشتن وکیل گزینشی و رایگان در همه مرحله های فرایند کیفری از جمله سبب کاهش جنبه تفتیشی فرایند کیفری و سپری شدن دقیق و درست تر این مرحله ها می شود. به همین دلیل، تصمیم گیرندگان سیاست جنایی فرا ملی از رهگذر شماری از این اسناد الزام آور و ارشادی در دو سطح جهانی و منطقه ای و سیاست گذاران جنایی ایران در پرتو مقررات فراتقنینی، تقنینی و فروتقنینی این حق را برای متهمان به رسمیت شناخته اند. با وجود این، حق یاد شده در دو گستره فراملی و ملی با چالش های متعددی رو به رو است. در این نوشتار، جایگاه و ساز و کار های حمایت از این حق بررسی شده است.

اندیشه شهروندی که برای نخستین بار با رویکردی تفاوت گذار در دولت- شهرهای یونان باستان برای کوچک شمردن سایر قومیت ها مطرح شد، امروزه تحت تأثیر رویکرد انسان مدار به مجموعه ای از حق ها و تکلیف های مردم در رابطه خود با دولت تعبیر می شود. بدین سان، شهروندی رابطه ای دو سویه است که در پرتو آن شهروندان از یک سو دارای حق های سیاسی، اجتماعی، قضایی و… هستند و از سوی دیگر، تکلیف هایی را در برابر دولت بر عهده دارند. بنابراین حقوق شهروندی به منزله یکی از جنبه های این رابطه، شامل توانایی ها و امتیاز هایی است که از رهگذر مقررات فراتقنینی، تقنینی و فروتقنینی برای مردمان به رسمیت شناخته می شود.

حق داشتن وکیل بر مبنای حقوق شهروندی

حقوق شهروندی در گستره قضایی جلوه های متعددی دارد که یکی از بارزترین آن ها حق متهمان مبنی بر داشتن وکیل در فرایند کیفری است. بر اساس این حق، متهمان می توانند در سراسر فرایند کیفری از حضور وکیل در کنار خود استفاده کنند، به گونه ای که در صورت ناتوانی مالی آنان، دولت مکلف است امکانات حضور وکیل رایگان را برای متهمان فراهم کند.

کلمات کلیدی: حقوق شهروندی – متهمان شهروند – حق متهمان مبنی بر داشتن وکیل در فرایند کیفری – وکیل گزینشی – وکیل رایگان – دادرسی عادلانه

جهت دانلود مقاله کامل، لطفا بر روی گزینه زیر کلیک نمایید.

دانلود مقاله

مؤسسه حقوقی همیاران دادخواهی با بهره گیری از وکلا، حقوق دانان و کارشناسان خبره، متعهد و با تجربه در زمینه های تخصصی گوناگون، آماده ارائه ی انواع خدمات حقوقی به شماست.

جهت دریافت مشاوره حقوقی لطفاً بر روی گزینه زیر کلیک نمایید

درخواست مشاوره