زنا به نزدیکی بین زن و مرد بدون ازدواج اطلاق میشود.
این جرم زمانی توسط مرد و زن ارتکاب مییابد که بالغ و عاقل و مختار باشند و نسبت به حکم و موضوع آن نیز آگاه باشند.
از جمله مهمترین مجازات زنا، اعدام، سنگسار و شلاق است که بسته به نوع زنا و همچنین شرایط اتفاق جرم، تعیین خواهد شد.
الف) مجازات شلاق
1) حد زنا در مواردی که مرتکب غیرمحصن باشد، صد ضربه شلاق است (البته برای دفعات اول تا سوم)؛
2) مردی که همسر دائم دارد، هرگاه قبل از دخول، مرتکب این جرم شود حد وی صد ضربه شلاق، تراشیدن موی سر و تبعید به مدت یک سال قمری است.
3) در زنا با محارم نسبی و زنای محصنه، چنانچه زانیه بالغ و زانی نابالغ باشد (در واقع زن شوهردار با پسربچه نابالغ رابطه برقرار کند)، مجازات زانیه صد ضربه شلاق است.
4) هرگاه مرد یا زنی کمتر از چهار بار اقرار به زنا نماید، به سی و یک تا هفتاد و چهارضربه شلاق تعزیری درجه شش محکوم می شود.
ب) مجازات اعدام
1) رابطه با محارم نسبی (اعدام مرد و زن)؛
2) رابطه با زن پدر (اعدام مرد زناکار)؛
3) رابطه مرد غیرمسلمان با زن مسلمان ( اعدام مرد زناکار)؛
4) زنای به عنف (اجبار) و اکراه ( اعدام مرد زناکار).
در موارد زنای به عنف و در حکم آن، در صورتی که زن باکره باشد مرتکب علاوه بر مجازات مقرر به پرداخت ارش البکاره و مهرالمثل نیز محکوم می شود و در صورتی که باکره نباشد، فقط به مجازات و پرداخت مهرالمثل محکوم می گردد.
5) فرد زناکار که سه بار به دلیل زنا مجازات (شلاق) شده است، در مرتبه چهارم اعدام میشود.
ج) مجازات سنگسار
حد زنا برای زانی محصن (مرد زن دار) و زانیه محصنه (زن شوهر دار) سنگسار است. در صورت عدم امکان اجرای رجم با پیشنهاد دادگاه صادرکننده حکم قطعی و موافقت رییس قوه قضاییه، چنانچه جرم با دلیل ثابت شده باشد (مثلا شهادت چهار شاهد)، موجب اعدام زانی محصن و زانیه محصنه است و در غیر این صورت (اثبات به وسیله اقرار) موجب صد ضربه شلاق برای هریک میباشد.
تحت برخی از شرایط، مجازات زنا میتواند ساقط شود:
1) اگر طرفین ادعای زوجیت کنند (مگر آن که خلاف آن با حجت شرعی لازم ثابت شود)؛
2) شخص پیش از اثبات زنا نزد حاکم توبه نماید.
3) اثبات این که زن به اجبار و از روی اکراه به زنا تن داده است و یا اغفال شده است.