سقط جنین عمدی و ارادی به لحاظ اخلاقی، فقهی، قانونی و پزشكی، عملی مذموم و در برخی اوقات مستوجب مجازات و یا پرداخت دیه است.
اما سقط درمانی ، نوعی از سقط جنین است که به موجب قانون و با رعایت شرایط و ضوابط مقرر از سوی قانونگذار، مجاز شناخته میشود.
سقط درمانی با تشخیص قطعی سه پزشک متخصص و تأیید پزشکی قانونی مبنی بر بیماری جنین که به علت عقب افتادگی یا ناقص الخلقه بودن موجب حرج مادر است، یا بیماری مادر که با تهدید جانی مادر توأم باشد، قبل از ولوج روح (چهار ماه) با رضایت زن مجاز است و مجازات و مسئولیتی متوجه پزشک مباشر نخواهد بود.
مراحل بررسی و صدور مجوز سقط جنین درمانی:
1- حضور زوجین با مدارک شناسایی معتبر و درخواست کتبی در یکی از مراکز پزشکی قانونی (تا 4 ماه از زمان لقاح).
2- ارائه حداقل سه مشاوره تخصصی در تأیید تشخیص و یک نوبت سونوگرافی با تعیین سن جنین.
از جمله نکاتی که در خصوص سقط جنین غیر قانونی وجود دارد، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
1- هرگاه زنی جنین خود را، در هر مرحلهای که باشد، به عمد، شبهعمد یا خطا از بین ببرد، دارای مسئولیت کیفری خواهد بود و دیه جنین، حسب مورد توسط مرتکب یا عاقله او پرداخت میشود. اما هرگاه جنینی که بقای آن برای مادر خطر جانی دارد، به منظور حفظ نفس مادر سقط شود، دیه ثابت نمی شود.
2- جنایت عمدی بر جنین توسط مادر، هرچند پس از حلول روح باشد، موجب قصاص نیست. در این صورت مرتکب، علاوه بر پرداخت دیه به مجازات تعزیری محکوم میشود.
3- هر گاه در اثر جنایت وارد بر مادر (وقوع حادثه)، جنین از بین برود، علاوه بر دیه یا ارش جنایت بر مادر، دیه جنین نیز در هر مرحلهای از رشد که باشد پرداخت میشود.
4- هر کس به صورت عمدی و با آگاهی، به واسطه ضرب یا اذیت و آزار زن حامله، موجب سقط جنین وی شود، علاوه بر پرداخت دیه یا قصاص حسب مورد به حبس از یک تا سه سال محکوم خواهد شد.
5- همچنین قانون برای پزشکان یا سایر افرادی که به صورت غیرمجاز اقدام به سقط جنین میکنند، و نیز برای هر كس که به واسطه دادن ادویه یا وسایل دیگری موجب سقط جنین زن شود، مجازات حبس تعیین کرده و حکم به پرداخت دیه داده است.